Bezuinigingen Archieven - Vice Versa

Dat in het IOB-rapport The Gaps Left Behind een aantal…

INTERVIEW – Onder het motto “ICCO investeert in mensen, Nederland steeds minder,” maakte ICCO afgelopen week bekend in actie te komen tegen de bezuinigingen op ontwikkelingsgeld. ‘Ronduit teleurgesteld’ is ICCO over de rigoureuze korting en de kapitaalvernietiging die daar onvermijdelijk op volgt. Vice Versa sprak met ICCO directeur Marinus Verweij. Over de tegenvallende uitslag van de Strategische Partnerschappen, de lauwe protesten op bezuinigingen en de vraag: hoe nu verder? ‘Ik denk wel dat er weer een tijd komt dat men snapt dat een isolement van Nederland in de wereld gewoon niet kan.’

De bezuinigingen op ontwikkelingshulp zijn slecht voor de Nederlandse economie. Als Nederland vasthoudt aan 0,7 % ODA in plaats van hierop te bezuinigen zoals nu het geval is, zullen het BNP, de opbrengsten uit export en investeringen, stijgen. Dat concludeert internationale lobby- en campagneorganisatie ONE vandaag in een studie die de organisatie uit liet voeren door het Britse Overseas Development Institute en het National Institute of Economic and Social Research. Maar er klinkt ook kritiek over de wel erg positieve effecten die de onderzoekers vinden.

In het kader van de interviewserie over de strategische partnerschappen sprak Vice Versa met Ariette Brouwer, directeur van Simavi. Brouwer vindt het een gedurfde keuze van de minister om de nadruk in het beleid op pleiten en beïnvloeden te leggen en is wat dat betreft ook positief over het nieuwe subsidiekader. Toch is zij wel bezorgd over de praktische uitvoering van het beleid en houdt Simavi rekening met een halvering van de subsidie voor haar organisatie. ‘Theoretisch is het beter uit te voeren dan in praktijk.’

Gisteren en vandaag vinden de Algemene Beschouwingen plaats, waarin het kabinet steun moet vinden voor de Rijksbegroting. Door een gebrek aan een meerderheid in de Eerste Kamer staat de oppositie sterk. Ontwikkelingssamenwerking is een fel discussiepunt. Het afstappen van de 0,7% norm vindt weinig weerklank. Sjoerd Sjoerdsma (D66): ´Nederland verliest de internationale koploperspositie die het nu heeft’.

Het is alweer weekend en we kunnen rustig terugblikken op de week. Een week waarin de begroting werd overhandigd, de informateurs bekend werden gemaakt, Kamerleden afscheid namen en hun intrede deden en waarin de formatie haar eerste vormen aanneemt. Vice Versa neemt vanuit het kantoor van BBO de week nog eens door en licht de belangrijkste punten uit de begroting toe binnen het complexe politieke speelveld.

Nu de VVD bekend heeft gemaakt fors te willen bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, betrekken voorstanders van OS wederom hun stellingen. Logisch, zegt Fons van der Velden, directeur van Context, international cooperation, maar hij vindt ook dat het debat te defensief gevoerd wordt. ‘Ontwikkelingssamenwerking moet, maar wel anders.’

Overmatig gesubsidieerde ontwikkelingsorganisaties moeten leren zelf hun broek op te houden. Dat kan, mits de branche een gevoel voor ondernemerschap ontwikkelt. Dat stelt Rob Zadel in zijn column van deze week.

Het opiniestuk van Stef Blok en Ingrid de Caluwé heeft het OS-debat weer op scherp gezet. Volgens Roman Baatenburg de Jong, persvoorlichter van Hivos, leiden de plannen van de VVD tot oppervlakkige hulpverlening: ‘Het is voor een hulporganisatie nu eenmaal aantrekkelijker om de boer op te gaan voor schattige zwarte kindjes, dan voor ingewikkelde democratiseringsinitiatieven.

De resultaten van ontwikkelingshulp zijn niet erg overtuigend, zo betogen Stef Blok en Ingrid de Caluwé op de opiniepagina van de Volkskrant. De financiële bijdrage van de overheid zou scherp kunnen worden verlaagd. Beide uitspraken geven blijk van beperkte kennis van internationaal onderzoek over de doeltreffendheid van de hulp, meent Ruerd Ruben.

Afgelopen periode was Kathleen Ferrier, woordvoerder ontwikkelingssamenwerking (OS) van het CDA, erg stil in de media. Door andere OS-woordvoerders werd zij tijdens debatten flink onder vuur genomen over de bezuinigingen vanwege de bezuinigingsplannen van de CDA-onderhandelaars in het Catshuis. De redactie van Vice Versa was nieuwsgierig hoe het haar is vergaan en vroeg haar naar de val van het kabinet, de bezuinigingen en het Kunduz-akkoord.

Nederlandse ontwikkelingsorganisaties die samen de campagne #JeKrijgtWatJeGeeft uitdragen zijn opgelucht: geen verdere bezuinigingen. Bovendien biedt de val van het kabinet ook weer nieuwe kansen voor het herstel van een stevige en sterke positie van Nederland in de wereld.

In het eerste deel van het interview met de oppositiepartijen werd duidelijk: geen bezuinigingen op Ontwikkelingssamenwerking (OS). Dat betekent echter niet dat het niet beter en anders kan. De veranderende wereld vraagt om een nieuwe aanpak, vinden de politici van de PvdA, SP, GroenLinks, D66 en de ChristenUnie. Ook hebben ze een advies aan de campagnevoerders. Vandaag deel twee van de rondgang die Vice Versa maakte langs de oppositie.

Afgelopen vrijdag werd het nieuws bekend dat er in het Catshuis is besloten om één miljard te bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking. Het regende sindsdien aan reacties, variërend van diep verontwaardigd tot euforisch.

1 miljard bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking? Volgens Bas de Gaay Fortman, oud-politicus en emeritus hoogleraar mensenrechten aan de Universiteit Utrecht, zijn de geruchten niets meer dan een slimme truc van de onderhandelaars in het Catshuis om de aandacht af te leiden. Hij waarschuwt de tegenkrachten daar niet in te trappen.

Water en voedsel zijn nu de speerpunten binnen het Nederlandse beleid van ontwikkelingssamenwerking. Daar zijn we namelijk goed in. Maar laten we niet uit het oog verliezen dat we ook nog op een ander terrein over heel veel expertise beschikken: seksuele voorlichting en geboorteregeling, vindt Dianda Veldman van Rutgers WPF.

Het TV-programma Buitenhof begon zondag 18 maart met deze vraag: kan er bezuinigd worden op ontwikkelingssamenwerking of liggen de bedragen al vast in afspraken? Het antwoord van René Grotenhuis van Cordaid was (na wat ongemakkelijke omwegen): ja, met een beetje goede wil kan je van de meeste verplichtingen af. In november 2011 beantwoordde staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Knapen al dezelfde vragen in de Tweede Kamer. Zijn antwoord was genuanceerder en hij lijkt niet van plan contracten open te breken.

Ontwikkelingssamenwerking staat al jaren onder druk. Vooral aan de effectiviteit wordt door veel mensen getwijfeld. Dat is voor een deel terecht, vindt Stefan Verwer, directeur van lokaalmondiaal, maar zegt hij: “Als er dan bezuinigd moet worden, schrap dan de niet effectieve hulp”.

Nederland scoort slecht als het gaat om ontwikkelingssamenwerking (OS). Dit blijkt uit de European Foreign Policy scorecard van 2012. De European Council on Foreign Relations (ECFR) meten jaarlijks de prestaties van Europese landen in de omgang met de rest van de wereld. Mirjam van Reisen, professor aan de Universiteit van Tilburg, vindt niet dat we het slecht doen, maar dat Nederland juist meer moet inzetten op OS: ‘Nederland zou het initiatief moeten nemen door de armste landen aan het woord te laten.’

In het kader van ‘De Knaak van Knapen’ spreekt Vice Versa met de woordvoerders ontwikkelingssamenwerking van de verschillende politieke partijen. Deze week SP-Kamerlid Ewout Irggang aan het woord: ‘Knapen stelt ideologie boven effectiviteit’.