Jan Pronk, auteur op Vice Versa

De oproep van VVD-leider Klaas Dijkhoff om een politieke bijeenkomst over vluchtelingen bij te wonen waar ook gelachen zou worden, was voor oud-minister Jan Pronk een aanval op al zijn zintuigen. Dat zei hij vorige week in zijn keynote speech tijdens de ID Leaks Awards. Vice Versa drukt zijn bijdrage integraal af.

De Turkijedeal had nooit gesloten mogen worden. De afspraak is een pervers resultaat van een beschamend proces, stelt Jan Pronk in deze opiniebijdrage aan het migratiedebat. Voer liever het VN-Vluchtelingenverdrag uit, naar letter en geest.

COLUMN – Tijdens De Middag van het Evalueren las Jan Pronk deze column voor. Hij verbaast zich erover dat men het vooral wil hebben over het hoe en het wie van evalueren. Pronk maakt zich juist druk over wát er geëvalueerd moet worden: niet de hulp, maar het beleid!

COLUMN – In deze column gaat oud-minister Jan Pronk in op de aanslagen van vrijdag 13 november en plaatst hij ze in een geopolitieke context. Hij geeft zeven overwegingen bij het zoeken naar een antwoord. ‘Nieuwe oorlogen gaan niet om bezetting van grond, maar van de menselijke geest.’

COLUMN – Ontwikkelingssamenwerking zou tegenwoordig minder nodig zijn. Het gaat goed in Afrika en Azië en daarom moeten we ons richten op normale economische betrekkingen en handel. Dat wordt althans verkondigd door politici, opiniemakers en media. Maar hoe komt het dan dat meer migranten en vluchtelingen dan ooit te voren Europa willen bereiken? Hoe komt het dat het Midden-Oosten in brand staat, dat in tal van landen in Noord- en Centraal-Afrika en Zuidwest-Azië geweld domineert, dat er zoveel slachtoffers zijn van natuurrampen en dat zij zo lang effectieve hulp moeten ontberen?

COLUMN – Het kabinet heeft lang gesteggeld over de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Het was een gênante vertoning. Dat politici met een kabinetscrisis dreigen over noodhulp aan vluchtelingen, is een dieptepunt in de Nederlandse politiek.

De uitkomst van het beraad – uitgeprocedeerde asielzoekers krijgen bed, bad en brood, mits zij zich bereid verklaren mee te werken aan spoedige uitzetting – was niet eens het meest gênante aspect. Het is humaniteit op zijn smalst, extra benadrukt door de beperking van de opvang tot slechts enkele plaatsen in Nederland en de dreiging dat gemeenten die zich verzetten, worden beboet. Bolkestein gaat dat niet ver genoeg. Hij stelt voor dat burgemeesters van die gemeenten worden ontslagen.

OPINIE – Ongelijkheid zou beter zijn voor de economie. Maar Jan Pronk betwijfelt dat. En als het al zo zou zijn, tot wat voor soort groei leidt het dan?

Waarom laten we ons telkens weer verleiden tot een discussie over de vraag: koopman of dominee? Dat vraagt Jan Pronk zich af in het nieuwste nummer van de Vice Versa. Waarom die steeds herhaalde claim, dat er gekozen moet worden tussen twee sjablonen, waar ieder het zijne bij kan denken, zodat een keus geen duidelijkheid verschaft? Men kan proberen dat te omzeilen door te kiezen voor en/en: Nederland dient in de relatie tot het buitenland zowel koopman als dominee te zijn. Maar wat houdt dat in? Wie zijn die koopman en die dominee? Hoe ben je dat of word je dat?

Jan Pronk vraagt zich in het laatste nummer van Vice Versa af vooruitgang echt tot meer vrede leidt of niet. ‘Ik ben er niet gerust op’

Wat is belangrijker: voedsel of vrijheid? Over deze vraag boog Jan Pronk zich in het laatste nummer van Vice Versa. ‘Minder vrijheid kan inderdaad resulteren in meer groei, meer welvaart en meer voedsel, maar dan vooral voor degenen die zich verheugen in de gunst van het regime.’

Jan Pronk behandelt in de Vice Versa drogredenen die maar al te vaak worden gebruikt in het politieke debat. Voor Vice Versa nummer 2 dit jaar de drogreden: mensenrechten zijn westers. Integendeel, volgens Pronk. ‘De universele erkenning van mensenrechten is het resultaat van een wereldwijde strijd.’

Jan Pronk neemt voor ieder Vice Versa nummer een drogreden onder de loep. Dit keer de drogreden dat fragiele staten de meeste aandacht verdienen. Gaat het om de fragiliteit van een staat of om de kwetsbaarheid van een samenleving? vraagt Pronk zich af.

Ieder nummer neemt columnist Jan Pronk een ‘drogreden’ onder de loep. In Vice Versa 4 de drogreden: groei is het beste medicijn tegen conflicten. Pronk wijst erop dat het ingewikkelder ligt. ‘Wanneer grote en toenemende welvaart ongelijk is verdeeld, is strijd onafwendbaar.’

‘Donoren denken het vaak beter te weten; soms terecht, meestal niet’, zo stelt Jan Pronk in een column die eerder verscheen in het septembernummer van Vice Versa. In de derde serie van zijn tweemaandelijkse column neemt Pronk drogreden nummer drie onder de loep.

Spreiding van ontwikkelingshulp over een groot aantal landen wordt vaak versnippering genoemd. Omdat versnippering slecht zou zijn, wordt de hulp geconcentreerd op een beperkt aantal landen. Waarom eigenlijk? In de tweede serie van Jan Pronk zijn tweemaandelijkse columns voor Vice Versa neemt Pronk de drogreden ‘versnippering’ onder de loep.

De discussie over ontwikkelingshulp wordt overheersd door mantra’s, merkt columnist Jan Pronk op in Vice Versa nummer 1 van dit jaar. Hulp helpt niet, kan vervangen worden door handel of de markt is het nieuwe panacea. Volgens Pronk zijn deze stellingen echter gebaseerd op drogredenen. En daar gaat hij het komende jaar de aanval op inzetten.

Hoogleraar en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking Jan Pronk schrijft voor elke papieren Vice Versa een column. In de laatste Vice Versa komt Pronk met het idee van sustainable development finance (SDF). Dat is dan ‘net zo’n systeem van registratie, beoordeling en verantwoording als tot nu bij de ODA.’ Want volgens de oud-minister kan de hulp na 2015 ‘vooral gericht worden op sociale zekerheid, in aanvulling op de inspanningen van de ontwikkelingslanden zelf.’

Hoogleraar Jan Pronk aan het Institute of Social Studies en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking schrijft in zijn column in de nieuwste Vice Versa over centrale thema’s in het ontwikkelingsbeleid. ‘Het was geen succes, maar het had erger gekund. Alles is nog niet verloren.’

Hoogleraar Jan Pronk aan het Institute of Social Studies en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking schrijft in zijn column in de nieuwste Vice Versa over centrale thema’s in het ontwikkelingsbeleid. ‘De centrale ideeën zelf horen niet op de schroothoop, maar wel de wijze waarop zij vaak worden omarmd: als een nieuw geloofsartikel.’

‘Zo nu en dan eerlijke producten kopen in een corner van Albert Heijn zet geen zoden aan de dijk’, betoogt Jan Pronk. De hoogleraar aan het Institute of Social Studies en oud-minister voor Ontwikkelingssamenwerking schrijft in zijn column in de nieuwste Vice Versa over Fair Trade. ‘De wereldeconomie steekt nog steeds oneerlijk in elkaar. Dat veranderen gaat verder dan ‘ja’ zeggen tegen eerlijke, schone, groene en duurzame producten. Het betekent ook ‘nee’ zeggen tegen alles wat daarmee in strijd is.’